Từ phong trào Nữ quyền Thế giới đến vai trò nữ quyền Việt Nam trong xã hội mới

Lịch sử Quốc tế Phụ nữ 8/3, vào cuối thế kỷ 19, chủ nghĩa tư bản phát triển tột bậc, nhất là ở nước Mỹ. Nền kỹ nghệ phát triển, thu hút nhiều phụ nữ và trẻ em vào làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp. Bọn chủ tư bản lợi dụng sức lực của phụ nữ, trẻ em, trả lương rẻ mạt làm cho đời sống của phụ nữ và trẻ em cực khổ, điêu đứng. Căm phẫn trước sự áp bức tàn bạo đó, ngày 8/3/1899, tại hai thành phố Chicago và New-York (của nước Mỹ) đã nổ ra cuộc đấu tranh mạnh mẽ của nữ công nhân ngành dệt may, đòi tăng lương, giảm giờ làm. Mặc dù bị thẳng tay đàn áp, bắt bớ, đuổi ra khỏi nhà máy nhưng chị em vẫn đoàn kết, bền bỉ đấu tranh, buộc bọn chủ tư sản phải nhượng bộ. Thắng lợi đó đã cổ vũ tinh thần đấu tranh của phụ nữ lao động Mỹ. Ðến tháng 2 năm 1909 lần đầu tiên phụ nữ khắp nơi trên nước Mỹ đã tổ chức "Ngày phụ nữ " mít tinh, biểu tình rầm rộ đòi quyền bình đẳng cho phụ nữ. Những cuộc đấu tranh đầu tiên đó của nữ công nhân Mỹ đã có tiếng vang lớn, là nguồn cổ vũ mạnh mẽ cho phong trào đấu tranh của phụ nữ lao động trên toàn thế giới. Ngày 26 và 27 tháng 8 năm 1910, đại hội lần thứ 2 của những người phụ nữ thế giới đã được triệu tập ở Cô-pen-ha-gơ (thủ đô Ðan Mạch), về dự có 100 nữ đại biểu của 17 nước, đã quyết định lấy ngày 8/3 làm ngày “Quốc tế phụ nữ”. Từ đó đến nay, ngày 8/3 trở thành ngày hội của phụ nữ thế giới, đoàn kết đấu tranh để tự giải phóng, thực hiện quyền nam nữ bình đẳng và cũng từ đó, phụ nữ tiến bộ khắp năm Châu tổ chức ngày 8/3 với những nội dung và hình thức phong phú. Năm 1975, Liên Hiệp Quốc đã lấy ngày 8/3 hằng năm làm ngày Quốc tế Phụ nữ. Hai năm sau, LHQ đã thông qua nghị quyết các nước thành viên kỷ niệm ngày này như là ngày vì quyền bình đẳng, sự tiến bộ của phụ nữ và hòa bình cho thế giới.

Tại Việt Nam, ngày 8/3 còn là ngày kỷ niệm cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng, 2 vị nữ anh hùng dân tộc đầu tiên đã đánh đuổi giặc ngoại xâm phương Bắc, giành lại chủ quyền dân tộc. Niềm tự hào và ý chí vươn lên của phụ nữ Việt Nam một phần cũng có cội nguồn từ truyền thống dân tộc độc đáo đó.

Từ ngày nhân dân Việt Nam tranh được chính quyền, phụ nữ đều ra sức gánh vác công việc. Nào giúp đỡ chiến sĩ, tăng gia sản xuất; Nào chống nạn mù chữ, tham gia tuyển cử, Tuần lễ vàng, Đời sống mới…, việc gì phụ nữ cũng hăng hái. Trong các cuộc kháng chiến thần thánh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, nhiều chị em đã tham gia kháng chiến và làm tròn trọng trách cách mạng mà Đảng và Nhà nước giao phó.  Trong thư gửi phụ nữ nhân kỷ niệm ngày Quốc tế phụ nữ 8-3-1952 và Hai Bà Trưng, Hồ Chí Minh khẳng định: “Non sông gấm vóc Việt Nam do phụ nữ ta, trẻ cũng như già ra sức dệt thêu mà thêm tốt dệp rạng rỡ”. ''Nhân dân ta anh hùng là nhờ có các bà mẹ Việt Nam anh hùng"... "Dân tộc ta và Đảng ta đời đời biết ơn các bà mẹ Việt Nam đã sinh ra và cống hiến những người ưu tú, đã và đang chiến đấu anh dũng tuyệt vời bảo vệ non sông gấm vóc do tổ tiên ta để lại".

Ngày 8/3/1965 đánh giá cao cống hiến của phụ nữ miền Nam Đảng, chính phủ, Bác Hồ đã tặng bức trướng thêu 8 chữ vàng “Anh hùng – Bất khuất – Trung hậu – Đảm đang ” và Nhà nước đã tặng Phụ nữ miền Nam Huân chương “ Thành đồng ” hạng nhất. Trong Di chúc, Bác viết: “Trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước, phụ nữ đảm đang ta đã góp phần xứng đáng trong chiến đấu và trong sản xuất. Đảng và Chính phủ cần phải có kế hoạch thiết thực để bồi dưỡng, cất nhắc và giúp đỡ để ngày thêm nhiều phụ nữ phụ trách mọi công việc kể cả công việc lãnh đạo. Bản thân phụ nữ thì phải cố gắng vươn lên. Đó là một cuộc cách mạng đưa đến quyền bình đẳng thật sự cho phụ nữ”. Đó là lời dạy của Bác đối với Đảng ta trong công tác phụ nữ và sự giáo huấn để người phụ nữ luôn tiến bộ.

Trải qua quá trình lịch sử của đất nước, dù ở vị trí, vai trò, công việc nào, Phụ nữ Việt  Nam cũng luôn có những cống hiến to lớn, góp phần tô thắm truyền thống vẽ vang, anh hùng bất khuất, trung hậu đảm đang của lớp lớp thế hệ phụ nữ Việt Nam. Các bà, các mẹ, các chị luôn là những người công dân có trách nhiệm của đất nước, người mẹ, người thầy đầu tiên trong mỗi gia đình, là người trao quyền và giữ cho dòng chảy văn hóa Việt Nam sống mãi. Các cấp Hội Phụ nữ Việt nam trong thời gian qua đã lãnh đạo và triển khai nhiều phong trào, hoạt động thiết thực có ý nghĩa lớn lao, thu hút sự quan tâm, hưởng ứng của các tầng lớp phụ nữ.

Nhân kỷ niệm niệm 105 năm Ngày Quốc tế phụ nữ 8-3, 1975 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng, 55 năm Đội quân tóc dài và 50 năm phong trào Ba đảm đang. Hội LHPN Việt Nam và ác cơ quan liên quan đã tổ chức nhiều hoạt động quan trọng nhằm tôn vinh những người phụ nữ tiêu biểu của cả nước như Hội LHPN Việt Nam sẽ tổ chức triển lãm ảnh chủ đề "Hai chị em - Hai trận tuyến"; hội thảo "Phụ nữ Việt Nam phát huy truyền thống Hai Bà Trưng trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc"; khánh thành công trình xây dựng tòa nhà mới của Học viện Phụ nữ Việt Nam; trao giải thưởng Kovalepxkaia năm 2014; Festival Sáng tạo trẻ. Những sự kiện đó cũng là dịp khơi dậy truyền thống đấu tranh của phụ nữ lao động trên toàn thế giới, ôn lại trang sử vẽ vang của phụ nữ Việt Nam.

Đặc biệt, năm nay kỷ niệm 105 ngày Quốc tế phụ nữ và 1975 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng cũng là lúc toàn Đảng, toàn dân tộc phấn khởi tự hào với những thành tựu chính trị - kinh tế - xã hội đạt được sau 30 năm đổi mới. Toàn Đảng toàn dân tộc Việt Nam vừa mới kỷ niệm 85 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2015), ra sức thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội
Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, tiến tới kỷ niệm 125 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Các cấp Hội phụ nữ và mỗi cán bộ, hội viên phụ nữ cả nước hãy phát huy truyền thống vẻ vang của Hai Bà Trưng, thực hiện tốt nhiệm vụ công tác Hội năm 2015, thiết thực lập thành tích chào mừng các ngày lễ lớn trong năm 2015.

Nguyễn Văn Thanh